سلام نو – سرویس بین‌الملل: ظاهرا فاصله ترکیه و آمریکا از قبل جدی‌تر شده، آنقدر جدی که واشنگتن رسما آنکارا از کریدور هند، خاورمیانه و اروپا حذف کرد. این کریدور یکی از ابرقدرت‌های اقتصادی آینده دنیا یعنی هند را به خاورمیانه و البته اروپا متصل می‌کند.

مسیر حمل‌نقلی تازه که کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا یا IMEC نامیده می‌شود، با هدف ایجاد خطوط راه‌آهن و کشتی‌رانی طراحی شده و از امارات متحده عربی، عربستان سعودی، اردن و اسرائیل می‌گذرد و سپس به یونان و اروپا می‌رسد. به نظر می‌رسد دلیل نقش آفرینی آمریکا در این کریدور تضعیف نقش اقتصادی چین به خصوص در معادلات کریدورها و البته تقویت روابط اقتصادی اعراب و اسرائیل برای آینده خاورمیانه است.

آن طور که مشخص است طرح تازه ابتکاری برای مقابله با پروژه «‌یک کمربند، یک جاده »‌ چین است، طرحی که بر محور احیای جاده ابریشم جدید استوار است و در صورت اجرا در دهه بعد باعث افزایش نفوذ و قدرت اقتصادی، فرهنگی و سیاسی چین به خصوص در آسیا می‌شود. این طرح همچنین باعث تاثیر مستقیم چین بر اروپا و معادلات اقتصادی آن می‌شود.

بیشتر بخوانید:
حمله غیرمنتظره بشار اسد به اردوغان

انفجار شدید و مرگبار کارخانه موشک‌سازی در پایتخت ترکیه

اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا گفت که «این رخدادی تاریخی است». باید نیز این پروژه را یک «کریدور اقتصادی تاریخی» نامید. همین نشان می‌دهد اروپا و آمریکا تا چه اندازه روی این پروژه حساب باز کرده‌اند.

هفته نامه آلمانی اشپیگل نیز در مطلبی طرح تازه را پاسخی به «جاده ابریشم جدید» چین از سوی آمریکا دانست و نوشت: اکنون اتحادیه اروپا، آمریکا و سایر شرکا پروژه مربوطه را در قالب یک پروژه بزرگ راه آهن و کشتیرانی اعلام کرده اند. در اجلاس G۲۰ در دهلی نو اعلام شد که این پروژه با هدف ارتباط بهتر اروپا، خاورمیانه و هند اجرا می‌شود.

هدیه جالب اردوغان به ولیعهد عربستان + فیلم

راه کوتاه این اتصال از ایران و ترکیه می‌گذشت، اما آنطور که انتظار می‌رفت ایران به دلیل تنش‌های دیرین با آمریکا از آن حذف شد. با این همه بسیاری فکر نمی‌کردند ترکیه به عنوان یک عضو ناتو از چنین کریدوری کنار گذاشته شود. حالا اما با حذف ترکیه به نظر می‌رسد باید نارضایتی آمریکا از ترکیه را بسیار بیشتر از مشکل در فروش چند جت جنگنده دانست.

از اهداف اصلی این پروژه کاهش 40 درصدی زمان حمل‌ونقل و صرفه‌جویی در هزینه‌های دیگر، از جمله مصرف سوخت است. با چنین نگاهی ترکیه بازیگری جذاب برای این پروژه بود که حذف شد!

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه طی اظهاراتی در جمع خبرنگاران در هواپیما در مسیر بازگشت از هند درباره کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا و حذف ترکیه از آن گفت: کریدوری که ترکیه در آن نباشد قابل اجرا نیست. برای تردد از شرق به غرب مناسب‌ترین مسیر ترکیه است.

اردوغان تاکید کرد: مردم کشورهای غربی باید بدانند که ترکیه تنها کشوری است که برای جلوگیری از بحران غذایی تلاش می‌کند. ما برای بازگشایی راهرو تلاش خواهیم کرد/ به عنوان یک نیروی تثبیت کننده سر هر میز خواهیم بود تا جهان در یک بحران جدید غذایی، انرژی یا سایر بحران‌ها غوطه ور نشود.

این حذف را باید در ادامه اختلافات و تنش‌های ادامه‌دار ترکیه و آمریکا دانست که برنامه فروش جت‌های جنگنده آمریکایی به این کشور را نیز مختل کرد.

حالا اوضاع سیاست خارجی ترکیه از همیشه پرمشکل‌تر است. ترک‌ها از آمریکا فاصله گرفتند، اما نتوانستند روابط خود با چین را به سطح استراتژیک برسانند. به جای آن روابط ترکیه و روسیه بهتر شده، روسیه‌ای که به لطف کودتا و جنگ اوکراین وضع خوبی ندارد و مشخصا از نظر اقتصادی توان رقابت با چین یا روسیه را ندارد. از طرف دیگر با توجه به تنش‌های قفقاز روابط ایران و ترکیه نیز می‌تواند تیره شود. اردوغان و وزیر خارجه امنیتی او یعنی هاکان فیدان برای فرار از این وضعیت نابسامان چه خواهند کرد؟ ترکیه باید انتخاب کند؛ نزدیکی بیشتر به روسیه یا بهبود روابط با آمریکا؟