نگاهی به «شمال از جنوب‌غربی»؛ تاریخ ناگفته در دل طبیعت بکر! – بلادنیوز
نگاهی به «شمال از جنوب‌غربی»؛ تاریخ ناگفته در دل طبیعت بکر! – بلادنیوز
فیلم سینمایی «شمال از جنوب‌غربی» به کارگردانی حمید زرگرنژاد، اثری پیشرو در ژانر حادثه‌ای-معمایی است که با جسارت در روایت، تنوع جغرافیایی، و رویکردی غیرکلیشه‌ای، استانداردی نو در سینمای استراتژیک ایران تعریف می‌کند. این فیلم با بهره‌گیری از فیلمنامه‌ای آیرونیک و پر از غافلگیری، روایتی تاریخی را در قالبی منطبق با ذائقه امروز تماشاگران ارائه می‌دهد؛ روایتی که در عین سرگرم‌کنندگی، واجد لایه‌های اخلاقی و انسانی عمیق است.
یکی از مهم‌ترین امتیازات فیلم، توازن در شخصیت‌پردازی و کنترل اجرایی کارگردان است. حضور 15 بازیگر اصلی با سرنوشت‌هایی روشن و قابل‌پیگیری، ما را به یاد تجربه‌هایی نظیر «ناخدا خورشید» می‌اندازد؛ آثاری که از بازیگرمحوری فاصله می‌گیرند و بر قصه و ساختار تمرکز دارند. در این میان، مصطفی زمانی در یکی از متفاوت‌ترین نقش‌آفرینی‌های خود ظاهر می‌شود؛ بازی‌ای دقیق، کنترل‌شده و غیرمتعارف. امیر آقایی نیز با حضوری پخته و وزین، سنگینی صحنه را به خوبی حفظ می‌کند.
از منظر تولید، «شمال از جنوب‌غربی» اثری پر پروداکشن و وسیع است که در لوکیشن‌های متنوع شمال و جنوب کشور تصویربرداری شده و تصاویری بکر از ایران زیبا و قصه‌های ناگفته آن را به تصویر می‌کشد. فیلم با پیوندی عمیق میان جغرافیای شمال و جنوب – یادآور «باشو غریبه کوچک» و خاطرات مهاجرت جنگ‌زده‌ها – موفق می‌شود همزمان به هویت، تاریخ و خاک ایران ادای دین کند.
التهاب، تنش، زیبایی بصری، صحنه‌های غم‌انگیز و روایتگری مستند وار کار را برای فیلمبرداری این کار مشکل در دل طبیعت بکر دو صد چندان می‌کند که آقای قاسمی به زیبایی هرچه تمام از پس این مشکل برمی‌آید و مخاطب را میخکوب صحنه‌های پر از التهاب جنگی اما در منطقه‌ای چشم‌نواز نگه می‌دارد.
موسیقی متفاوت فیلم نیز بخشی از این نوگرایی است؛ با استفاده از سازهایی چون تبر، شاخ گوزن و فلوت، آهنگسازی که از مسیر مرسوم آثار جنگی فاصله گرفته، فضای صوتی‌ای تازه خلق کرده که با لحن بومی و حادثه‌ای فیلم هم‌خوان است.
در کارنامه زرگرنژاد، طی سال‌های اخیر، علاقه به ساخت فیلم‌های سخت، غیرآپارتمانی و با موضوعات ملتهب تاریخی به‌وضوح دیده می‌شود. این تنوع ژانری در آثارش، اکنون در «شمال از جنوب‌غربی» به بلوغی حرفه‌ای رسیده و نشان از شناخت او از ظرفیت‌های کمتر دیده‌شده ایران دارد؛ هم در روایت و هم در جغرافیا، اما شاید مهم‌ترین نقطه عطف تولید «شمال از جنوب‌غربی»، ورود مهدی مددکار به عرصه تهیه‌کنندگی سینمای استراتژیک باشد. مددکار که با این فیلم قدمی جدی در سینمای موضوع‌محور ایران برداشته، نشان داده که تهیه‌کننده‌ای صرفاً سرمایه‌گذار نیست، بلکه مشارکت‌کننده‌ای خلاق، دغدغه‌مند و اهل ریسک است. جسارت او در پشتیبانی از پروژه‌ای چنین پرهزینه و پیچیده، نشان از فهم دقیقش از نیاز امروز سینمای ملی دارد؛ سینمایی که باید هم سرگرم کند، هم بیدار.
در نهایت، «شمال از جنوب‌غربی» نه تنها یک تجربه موفق در ژانر حادثه‌ای و معمایی است، بلکه آورده‌ای تازه برای سینمای ایران محسوب می‌شود؛ سینمایی که از دل طبیعت بکر، تاریخ ناگفته و روایت‌های انسانی، بار دیگر خود را بازمی‌یابد. فیلمی که با دیالوگ‌های اخلاقی، موسیقی بومی، تدوین مدرن، تصویربرداری حیرت انگیز و همراهی خلاقانه میان کارگردان و تهیه‌کننده، نویدبخش آینده‌ای پویاتر برای سینمای استراتژیک ایران است.
نویسنده: محمدامین رمضانی
