کرونا در کشور دوباره اوج گرفت/ افزایش آمار فوتی ها تا هفته‌های آینده – بلادنیوز

با چرخش مجدد بیماری و انتقال ویروس، آمار روزانه ابتلاها افزایش و فوتی‌های روزانه هم دورقمی شده و کارشناسان می‌گویند با جدی گرفتن هر نوع سرماخوردگی باید از حضور در تجمعات پرهیز کرد.
مدتی قبل پیش‌بینی‌های وزارت بهداشت از آغاز موج هشتم کرونا در بهمن یا اسفندماه حکایت داشت و موج هشتم از اواخر بهمن شروع و پس از مدتی فروکش کرد. به گفته وزیر بهداشت، «برخی اوقات موج کرونا به صورت دو کوهانی است و به دلیل فرارسیدن نوروز، مسافرت‌ها و دیدوبازدیدها، موج کرونا مجدد افزایشی شد و اکنون در مرحله ابتلا به بالای منحنی رسیده‌ایم و تعداد موارد بستری نسبت به ماه‌های گذشته در کشور افزایش‌یافته و به همین دلیل آمار مرگ‌ومیر بیشتر شده است.»
برمبنای گزارشی که دو معاون وزارت بهداشت، به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ارائه کرده‌اند، «افزایش شمار بیماران و درنتیجه رشد مرگ‌ومیر کووید ۱۹، در روزها و هفته‌های آینده اتفاقی محتمل است.»
زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به نشست اخیر این کمیسیون با حضور دو معاون بهداشت و درمان وزارت بهداشت، به رسانه‌ها می‌گوید: در این نشست، حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، عنوان داشت، آخرین موج کرونا، یعنی موج هفتم در آبان ماه ۱۴۰۱ اتفاق افتاد و حدود دو ماه پیش، با افزایش کرونا روبه‌رو شدیم و حدود سه هفته است، با موج جدیدی مواجه هستیم که به دنبال آن موارد بستری رو به افزایش است. همچنین از حدود دو هفته گذشته، مرگ‌ومیرهای کرونا به دو برابر افزایش پیداکرده؛ اما طی دو تا سه روز گذشته، آمار بستری‌ها رو به کاهش بوده است.
شیخی با استناد بر گزارش وزارت بهداشت، وضعیت قطعی کووید-۱۹ در هفته گذشته را، رو به نزول عنوان و توضیح می‌دهد: «در حال حاضر وضعیت کشور زرد است و موجی که در آسیا رخ‌داده بود رو به کاهش است.» اما تعطیلات و دیدوبازدیدهای نوروزی احتمال افزایش موارد ابتلا، مرگ و بستری‌ها را افزایش داده، این درحالی است که میزان رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و استفاده از ماسک در میان مردم به درصد بسیار پایینی رسیده و براساس آخرین گزارش‌های اعلام‌شده از سوی وزارت بهداشت تنها ۱۶ درصد مردم از ماسک استفاده می‌کنند و میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ۳۲/۶۸ درصد تنزل یافته است.
وزیر بهداشت معتقد است که مردم از رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی خسته شده‌اند. بااین‌حال همچنان توصیه می‌کند که «مردم از ماسک استفاده کنند. افراد بالای ۵۰سال و دچار بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشارخون، بیماری‌های قلبی و نقص ایمنی، باید نکات بهداشتی را برای پیشگیری از کرونا بیشتر رعایت کنند.»
صعود ابتلا، نزول تزریق واکسن
علیرغم سیر صعودی روند ابتلاء در کشور، واکسیناسیون هم روند نزولی دارد، درصورتی‌که واکسن کرونا به‌اندازه کافی در مراکز واکسیناسیون در دسترس است. بهرام عین‌اللهی می‌گوید: در حال حاضر میزان ذخیره واکسن کرونا نزدیک به ۵۰ میلیون دوز است و در صورت نیاز، امکان تولید واکسن را نیز در داخل کشور داریم.
مطابق آمارهای رسمی وزارت بهداشت از روز اول تا شانزدهم فروردین کمتر از ۲۰ هزار دوز واکسن تزریق‌شده و طی ۱۶روز تنها ۱۸هزار و ۷۵۴ نفر در کشور واکسن کرونا تزریق کرده‌اند. به‌این‌ترتیب، در اول فروردین ۱۴۰۲، ۱۵۵ میلیون و ۴۸۳ هزار و ۸۵۶ دوز واکسن کرونا تزریق‌شده است. درحالی‌که ۱۶ فروردین این عدد به ۱۵۵ میلیون و ۵۰۲ هزار و ۶۱۰ دوز رسیده است. یعنی در فاصله این دو هفته، ۱۸ هزار و ۷۵۴ دوز واکسن کرونا در کشور تزریق‌شده است.
بررسی روند واکسیناسیون در کشور نشان می‌دهد روزانه بین ۳۴۲ تا ۶۱۱ دوز واکسن در روزهای اول تا چهارم فروردین ۱۴۰۲، تزریق‌شده که از کندترین روند تزریق واکسن از ابتدای شروع واکسیناسیون حکایت دارد. در چند سال گذشته محدودیت‌های شدید کرونایی زندگی عادی همه افراد جامعه را دچار چالش‌های متعددی کرده بود، ترس از ابتلا به بیماری کرونا در وجود همه افراد جامعه رخنه کرده بود، اما به‌مرورزمان و با تزریق واکسن و کاهش محسوس فوتی‌های ناشی از کرونا، ترس از این بیماری نیز از جامعه رخت بست و حالا عادی‌انگاری در جامعه موج می‌زند و اغلب شهروندان تمایلی به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و تزریق دوزهای یادآور ندارند.
گفته می‌شود عمده مواردی که درحال حاضر به‌واسطه ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری می‌شوند گروه سالمندان یا کسانی هستند که بیماری زمینه‌ای دارند و یا نوبت یادآور واکسن‌های کرونا را تزریق نکرده‌اند.
«هرچند واکسن‌های موجود بر نوع جدید اومیکرون تأثیر زیادی ندارند. البته تزریق واکسن‌های اولیه کرونا تا حدی باعث نوعی مصونیت در بین مردم شده، اما نمی‌توان انتظار داشت، واکسن‌هایی که از ابتدای کرونا کارایی داشتند، اکنون نیز بر انواع جدید ویروس کرونا اثرگذار باشند.» این گزیده‌ای از اظهارات مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا است که تحت هر شرایطی تزریق دوز یادآور را مهم می‌داند. حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی نیز بر اهمیت تزریق این دوز تأکید می‌کند. به گفته این اپیدمیولوژیست نمی‌توان انتظار داشت واکسن‌هایی که برای مقابله با سویه‌های اولیه (مثلا دلتا) ساخته‌شده، در برابر سویه‌ها و زیرسویه‌های جدید هم اثربخشی کافی داشته باشند، بنابراین «باید واکسن‌های جدید بسازیم تا پاسخگوی سویه‌های جدید باشند و باآنکه این کار هزینه‌بر است ولی چاره‌ای نداریم و راهش همین است. ضمن این‌که باید پروتکل‌های بهداشتی را هم رعایت کنیم. چون اثربخشی واکسن‌های قبلی به‌مرورزمان و با پیدایش سویه‌های جدید، کم می‌شود. البته قبل از ساخت واکسن‌های جدید باید بدانیم سویه و زیرسویه‌های غالب در کشورمان چیست. ما الان تصویر روشنی از زیرسویه‌های امیکرون در کشورمان نداریم. می‌دانیم که امیکرون ۹۸ درصد سویه غالب در جهان است ولی نمی‌دانیم زیرسویه‌هایی که در کشور ما می‌چرخند، دقیقا کدام‌ها هستند. فقط حدس می‌زنیم.
سوری بر این مسئله تأکید می‌کند که معنای تولید واکسن‌های جدید این نیست که واکسن‌های قبلی را کنار بگذاریم. البته الان تمرکز واکسیناسیون بر گروه‌های پرخطر است و بقیه نیازی به انجام واکسیناسیون ندارند؛ افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای، سالمندان و زنان باردار گروه‌های پرخطر هستند که چنانچه ۶ ماه از تزریق نوبت قبلیِ آن‌ها گذشته، بهتر است برای تزریق نوبت بعدی اقدام کنند.
در حال حاضر یکی از دلایل مهم افزایش ابتلا، بستری و مرگ‌ومیر، کاهش استفاده از ماسک و بی‌توجهی به رعایت فاصله فیزیکی و عدم تزریق دوزهای یادآور است. در این رابطه مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا به ایرنا می‌گوید: «زیرسویه جدید اومیکرون با توجه به جهشی که داشته بیشتر از زیرسویه‌های قبلی ریه را درگیر می‌کند و باعث بیماری سخت‌تری می‌شود. علائم هم در این زیرسویه جدید اومیکرون بین افراد مختلف متفاوت است. در تعداد زیادی از مردم علائم خیلی شدید نیست و مثل یک سرماخوردگی ساده عمل می‌کند، اما در برخی دیگر، ریه درگیر عفونت می‌شود؛ به همین علت تعداد بیماران بدحال نسبت به گذشته بیشتر و تعداد موارد بستری نیز افزایش‌یافته است.»‌
خاموشی اپیدمی تا تابستان؟
اما موضوعی که دکتر حمید سوری، اپیدمیولوژیست بارها نسبت به آن هشدار داده، سهل‌انگاری و غفلت است. سوری با اشاره به سابقه بیش از دو سال اپیدمی کرونا در ایران و جهان بر این باور است که هنوز تغییر اساسی که موجب شود تا ما رفتار عادی داشته باشیم پیش نیامده و نباید به عادی انگاری دچار شویم و مادامی‌که این اپیدمی خاموش‌نشده و رسما خاتمه‌یافته اعلام نشود، هرلحظه استعداد تغییر دارد و مثل آتشفشان ممکن است فوران کند و با توجه به درگیری سه ساله دنیا و کشور ما با این ویروس، غافلگیری دیگر درست نیست.
استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره رواج این تصور که اپیدمی تا تابستان خاموش می‌شود، طغیان‌ این اپیدمی در کشورهای مختلف مثل ژاپن، آمریکا، چین و برزیل را مثال زده و به همشهری آنلاین می‌گوید: نمی‌توان انتظار داشت ویروس ناگهان در تابستان برای همیشه خاموش شود و بعید به نظر می‌رسد که کرونا تا تابستان تمام شود. این برآوردها ۱۰۰درصدی و دقیق نیست. اتفاقا اطلاعات بین‌المللی نشان می‌دهد که احتمالا اواسط بهار یک خیزش مجدد کرونا خواهیم داشت که دلایل متفاوتی خواهد داشت.
در همین ارتباط دکتر بابک عشرتی، معاون فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با تأکید بر اینکه کرونا دیگر جزئی از زندگی بشر است، بیان می‌کند: «ما از قبل هم انتظار افزایش موارد بیماری، پس از تعطیلات نوروز را داشتیم که این اتفاق هم به وقوع پیوست. به دنبال افزایش مبتلایان به بیماری ابتدا تعداد افرادی که در بیمارستان بستری می‌شوند و سپس تعداد فوتی‌های ناشی از کرونا افزایش می‌یابد.»شواهد هم نشان می‌دهد این روند افزایشی تا انتهای فروردین‌ماه، حالت کاهشی پیدا می‌کند و توصیه کلی عشرتی این است که «افرادی که به بیماری مبتلا می‌شوند و علامت‌دارند تا پنج روز بعد از بهبود علائم حتما در منزل بمانند چون این کار سبب می‌شود از گردش بیماری در سطح جامعه جلوگیری شود. این مسئله در مورد دانش‌آموزان اهمیت بیشتری دارد؛ چون معمولا کودکان علائم سبک‌تری دارند اما انتقال بیماری از سمت آن‌ها خیلی سریع‌تر اتفاق می‌افتد.»